NEW YORK, Septemba 02 (IPS) – Wakati wa urais wa Donald Trump, Maŕekani ilijiondoa katika mashiŕika kadhaa ya kimataifa. Mashirika hayo ni pamoja na Shirika la Umoja wa Mataifa la Kuhudumia Wakimbizi wa Kipalestina (UNRWA), Shirika la Afya Duniani (WHO), Shirika la Umoja wa Mataifa la Elimu, Sayansi na Utamaduni (UNESCO), na Baraza la Haki za Kibinadamu la Umoja wa Mataifa (UNHRC).
Hatua za Trump zilichochewa kwa sehemu na mkakati mpana zaidi, ikiwezekana kuweka kipaumbele katika sera za “Marekani Kwanza”. Trump mara nyingi alitaja chuki au ukosefu wa ufanisi ndani ya mashirika haya.
Iwapo Trump angechaguliwa tena, anapaswa kushawishiwa kutochukua hatua kama hizo kwani hilo lingepungua badala ya kutumikia nafasi ya uongozi ya Amerika na ushawishi wake kwa mashirika haya na kuizuia kuongoza kwa mfano na kutembea katika msingi wa juu wa maadili.
Ingawa Trump, ikiwa atachaguliwa tena, atajiondoa kutoka kwa mengi ya mashirika haya, ni lini na jinsi gani atachukua hatua itategemea mambo kadhaa.
Maslahi ya kimkakati
Sera ya mambo ya nje ya Trump mara nyingi imekuwa ya shughuli. Aliongozwa na kile alichofikiri kilisaidia zaidi maslahi ya Amerika. Iwapo kukaa katika mashirika haya ni kinyume na matakwa yake ya kimkakati anayofikiriwa, hata kama yanaweza kuwa mabaya kiasi gani, bila shaka atafikiria kujiondoa tena kutoka kwa mashirika haya na mengine ya Umoja wa Mataifa.
Hali ya hewa ya Kisiasa
Hali ya kisiasa ya ndani na kimataifa inaweza kuathiri maamuzi yake. Kwa mfano, ikiwa Trump alifurahia uungwaji mkono thabiti wa ndani kwa kujitenga na mashirika ya kimataifa au ikiwa mivutano ya kijiografia ilihitaji kutathminiwa upya kwa miungano, anaweza kuchukua hatua sawa.
Mwendelezo wa Sera
Kujiondoa kwa Trump hapo awali kulichochewa na ukosoaji wake kwa mengi ya mashirika haya, kama vile tuhuma za usimamizi mbaya, chuki dhidi ya majimbo mahususi, au mapungufu katika kushughulikia maswala ya kimataifa. Hatua kama hizo zinaweza kutarajiwa ikiwa maoni yake juu ya “wasiwasi” haya yatabaki bila kubadilika.
Hayo yamesemwa, kutokana na kile Trump amekuwa akisema na kutetea anapofanya kampeni za kuchaguliwa tena, bado anajitolea kwa dhana yake potofu ya “Amerika Kwanza” wakati, kwa kweli, maslahi bora ya Amerika yanatolewa kwa kukaa badala ya kujiondoa kutoka kwa mashirika haya ya kimataifa.
Walakini, ikiwa bado atachukua hatua kama hiyo, inaweza kuunda mapungufu makubwa ya kifedha kwa mashirika haya, ikizingatiwa jukumu la Amerika kama mchangiaji mkubwa zaidi wa UN.
Mnamo 2022, Amerika imechangia zaidi ya dola bilioni 18, zikichukua takriban theluthi moja ya ufadhili wa jumla wa Umoja wa Mataifa. Msaada huu mkubwa wa kifedha ni muhimu kwa shughuli mbalimbali za Umoja wa Mataifa, ikiwa ni pamoja na ulinzi wa amani, misaada ya kibinadamu, na mipango ya afya.
Katika tukio la kujiondoa kwa Marekani, Umoja wa Mataifa unapaswa kuwa tayari kuchukua hatua kadhaa ili kupunguza athari mbaya kwa mashirika haya.
Kuimarisha Muungano
Katibu Mkuu wa Umoja wa Mataifa anapaswa kutafuta kujenga miungano yenye nguvu zaidi na nchi nyingine ili kuongeza kasi ya kuziba pengo la kifedha na kusaidia katika kupunguza athari za kujiondoa kwa Marekani, ikiwa ni pamoja na kukuza uhusiano na mataifa yanayoibukia kiuchumi na mataifa yenye nguvu za kikanda. Nguvu hizi ni pamoja na:
- Uchina: Kama nchi ya pili kwa mchango mkubwa katika Umoja wa Mataifa, China tayari imeongeza ahadi zake za kifedha katika miaka ya hivi karibuni. Mnamo 2022, Uchina imechangia takriban asilimia 16 ya bajeti ya ulinzi wa amani ya Umoja wa Mataifa na asilimia 15 kwa bajeti ya kawaida ya Umoja wa Mataifa bajetina kuifanya kuwa mchezaji muhimu.
- Japan, Ujerumani, na Uingereza: Nchi hizi ni miongoni mwa wachangiaji wakuu wa bajeti ya Umoja wa Mataifa, na Japan kuchangia karibu asilimia 8, Ujerumani ikichangia karibu asilimia 6, na Uingereza ikichangia karibu asilimia 4. Ingawa mataifa haya yanaweza kujitahidi kujaza pengo lililoachwa na Marekani kabisa, yanaweza kuongeza michango yao ili kupunguza athari mbaya.
- Umoja wa Ulaya: Kwa kuzingatia kujitolea kwake kwa ushirikiano wa pande nyingi na ushirikiano wa kimataifa, EU inaweza kwa pamoja kuongeza michango yake kwa Umoja wa Mataifa, ambayo ingetoa kizuizi hicho fursa ya kudai uongozi wake katika hatua ya dunia.
- Nguvu Zinazoibuka kama vile India na Brazili, ambazo zinakua kiuchumi, zinaweza pia kuhimizwa kuongeza michango yao. Hii inaweza kuruhusu mataifa haya kupata ushawishi zaidi katika masuala ya kimataifa.
Ingawa nchi na vikundi hivi vinaweza kuongeza michango yao, ni muhimu kutambua kwamba pengo la kifedha lililoachwa na Marekani litakuwa changamoto kuziba kabisa. Umoja wa Mataifa utalazimika kuweka kipaumbele kwa programu zake na kutafuta ufanisi ili kukabiliana na upungufu wa ufadhili. Zaidi ya hayo, kupotea kwa msaada wa Marekani kunaweza kusababisha mabadiliko ya kimkakati ndani ya Umoja wa Mataifa, na kuathiri shughuli zake na ushawishi.
Upanuzi wa Rasilimali za Fedha
Mashirika kama vile UNRWA yanafaa kubadilisha vyanzo vyao vya ufadhili ili kupunguza utegemezi wao kwa nchi yoyote, hasa Marekani, ambayo ndiyo mchangiaji mkubwa zaidi. Hii inaweza kuhusisha kuongeza michango kutoka kwa mataifa mengine wanachama wa Umoja wa Mataifa, wafadhili wa kibinafsi, na mashirika ya misaada ambayo yanahusika haswa kuhusu hali mbaya ya Wapalestina.
Nchi hizo zinaweza kujumuisha Saudi Arabia, Qatar, Falme za Kiarabu, Bahrain, na mataifa mengine ya Kiarabu yenye utajiri wa mafuta.
Inahusisha watunga sera wa Marekani
Umoja wa Mataifa unapaswa kuwasiliana kwa faragha na watunga sera wengi wa Marekani ili kushughulikia matatizo yake na kuonyesha manufaa ya uanachama katika mashirika haya, ambayo inaweza kuzuia kujiondoa kwa siku zijazo kwa utawala mpya wa Trump. Hii inaweza kuhusisha kusisitiza umuhimu na faida za kimkakati za ushirikiano wa kimataifa katika kushughulikia changamoto za kimataifa.
Mipango ya Marekebisho
Kushughulikia ukosoaji ambao ulisababisha uondoaji wa hapo awali, kama vile upendeleo unaojulikana au ukosefu wa ufanisi, kunaweza kusaidia kuzuia kutengwa kwa siku zijazo. Zaidi ya hayo, mageuzi ya uwazi na hatua za uwajibikaji zinaweza kuhakikishia nchi wanachama wenye mashaka juu ya umuhimu na ufanisi wa mashirika.
Usaidizi wa kifedha wa Marekani kwa mashirika mengi ya Umoja wa Mataifa lazima ubaki bila kupunguzwa. Wale ambao wanaweza kuwa na ushawishi wowote kwa Trump wanapaswa kumweleza, ikiwa atachaguliwa tena, jinsi uungwaji mkono wa Marekani ulivyo muhimu kwa utendaji kazi wa mashirika haya, na vile vile kwa masilahi ya kibinafsi ya Amerika, ambayo yanaendana na dhana ya Trump ya “Marekani. Kwanza.”
Ikizingatiwa, hata hivyo, tunachojua kuhusu Trump, uwezekano ni kwamba hatabadili njia zake na anaweza kufuata sera zile zile za ufinyu.
Kwa hivyo, kwa kuandaa na kupitisha hatua za kimkakati zilizo hapo juu, Umoja wa Mataifa na mashirika yake watakuwa katika nafasi nzuri zaidi ya kustahimili mabadiliko yanayoweza kutokea katika matibabu ya Amerika kwa mashirika haya na sera yake ya nje kwa ujumla chini ya Trump na kuendelea na misheni yao muhimu kwa ufanisi.
Dk. Alon Ben-Meir ni profesa mstaafu wa mahusiano ya kimataifa, hivi majuzi zaidi katika Kituo cha Mambo ya Ulimwenguni katika Chuo Kikuu cha New York (NYU). Alifundisha kozi za mazungumzo ya kimataifa na masomo ya Mashariki ya Kati.
Ofisi ya Umoja wa Mataifa ya IPS
© Inter Press Service (2024) — Haki Zote ZimehifadhiwaChanzo asili: Inter Press Service
