Dar es Salaam. Katika kila jamii inayothamini maendeleo na haki, uchaguzi ni mchakato wa kipekee unaowezesha kila raia kuchagua kiongozi atakayesimamia vipaumbele vya jamii.
Uchaguzi wa serikali za mitaa una nafasi muhimu kwani unaruhusu mtu kuchagua kiongozi anayemfahamu vizuri, anayeishi karibu naye na anayeweza kumwakilisha ipasavyo katika mambo ya msingi.
Hii ndiyo nguvu ya demokrasia ya moja kwa moja kutoka kwa watu kwa ajili ya watu. Kwa hiyo, unaposubiri wengine wakuchagulie, unakosa fursa ya kuweka mchango wako katika mustakabali wa jamii unayoishi.
Katika uchaguzi wa serikali za mitaa, sauti yako ni ya thamani, hasa inapokuja kwenye utoaji wa huduma za msingi kama vile maji, barabara, elimu na afya.
Kwa mujibu wa Ofisi ya Taifa ya Takwimu (NBS) mwaka 2019, karibu wapiga kura milioni sita walijitokeza kupiga kura nchini.
Hata hivyo, bado idadi hii ni ndogo ukilinganisha na jumla ya watu wenye sifa za kupiga kura.
Kwa kujitokeza na kuchagua kiongozi mwenye uwezo, unahakikisha kuwa maendeleo unayostahili yanakuja kwa kasi.
Kwa nini uache wengine wakuchagulie kiongozi ambaye huenda haendani na vipaumbele vyako?
Kiongozi anayechaguliwa kwa hiari na watu huwa na uelewa mzuri wa matarajio ya wale waliomchagua.
Taasisi ya Demokrasia Tanzania mwaka 2022, iliweka wazi kuwa, asilimia 78 ya wananchi wanapendelea kuchagua viongozi wa mitaa kwa kuzingatia maadili na uwezo wa utendaji.
Hii inaonyesha, unapochagua kwa makini, unachagua mtu ambaye ana nafasi ya kuwajibika zaidi kwa yale ambayo yana masilahi na maendeleo ya jamii.
Kujitenga na mchakato wa uchaguzi kunaweza kuleta athari mbaya kwa maendeleo ya jamii.
Tume Huru ya Taifa ya Uchaguzi (INEC) mwaka 2021, ilifanya utafiti ulioonyesha kuwa asilimia 56 ya wananchi waliona kuna haja ya kuimarisha uwazi na uwajibikaji wa viongozi wanaochaguliwa.
Hii inadhihirisha kuwa wananchi wanatambua umuhimu wa kuchagua viongozi ambao wako tayari kujitolea kwa ajili yao.
Hivyo, unapoamua kutoshiriki, unatoa nafasi kwa wanaoweza kuchagua viongozi kwa manufaa yao binafsi badala ya masilahi ya umma.
Kwa mujibu wa Shirika la Kimataifa la Maendeleo ya Kidemokrasia (Idea) mwaka 2023, demokrasia inaimarishwa pale ambapo raia wengi wanashiriki uchaguzi.
Ushiriki wa raia huongeza uwajibikaji wa viongozi, kwani wanajua kuwa watu wanafuatilia utendaji wao na wako tayari kuwahoji.
Uchaguzi unapotumiwa vyema, unakuwa msingi wa kuleta usawa na maendeleo kwa raia wote.
Hii ni moja ya njia ya kipekee ya kuhakikisha kuwa sauti za kila mmoja zinasikika, na uwajibikaji unakua ndani ya jamii.
Ingawa watu wengi mijini hujitokeza kwa wingi kushiriki uchaguzi, bado kuna pengo kubwa kwa wananchi wa vijijini.
Kwa mujibu wa NBS mwaka 2022, asilimia 60 ya waliojiandikisha ni wakazi wa mijini. Hii inamaanisha kuwa, bado kuna changamoto ya ushiriki vijijini ambapo sauti za wengi hazijisikii sana.
Kura ya mkazi wa kijijini inaweza kuwa na nguvu kubwa zaidi katika kuboresha miundombinu na huduma za msingi ambazo zimekuwa changamoto kwa muda mrefu.
Kwa hiyo, ni muhimu kwa wapiga kura wa vijijini kujitokeza kwa wingi ili kuhakikisha kuwa wanapata viongozi wanaojali masilahi yao.
Vijana wana nafasi kubwa ya kuleta mabadiliko kwa kupitia nguvu ya kura.
Ripoti ya Taasisi ya Demokrasia na Utawala Bora mwaka 2023, ilionyesha vijana chini ya umri wa miaka 35 wanawakilisha zaidi ya asilimia 50 ya wapiga kura wenye sifa nchini Tanzania.
Ushiriki wao ni fursa kwa nchi kubadilika kwa kasi katika nyanja za teknolojia, elimu, na ajira.
Ikiwa vijana watajitokeza kwa wingi na kuwachagua viongozi wenye maono ya maendeleo, watakuwa wamejipatia nafasi ya kuweka mustakabali bora wa Taifa.
Kila mmoja wetu ana nafasi ya kuleta mabadiliko kupitia kura yake.
Usikubali wengine wakuamulie, kwani kiongozi unayemchagua leo anaweza kuwa na athari kubwa kwa maisha yako kwa miaka mitano ijayo.
Hivyo, nenda kamchague mwenyewe kiongozi wako, na ujitume kuleta maendeleo kwa jamii. Kumbuka, kura yako ni zawadi kwa vizazi vya sasa na vijavyo, usiikose nafasi hii.
Kuchagua kiongozi mwenye maono ya maendeleo ni jambo linaloweza kubadilisha hali ya maisha ya wananchi katika ngazi ya jamii.
Kiongozi mwenye maono huweka vipaumbele kuboresha huduma za kijamii, kama vile elimu bora, afya, miundombinu, na fursa za kiuchumi kwa raia wote.
Mwaka 2022, Shirika la Umoja wa Mataifa la Maendeleo (UNDP) lilifanya utafiti ulioonesha asilimia 65 ya watu katika nchi zinazoendelea, waliripoti mabadiliko chanya katika maisha yao kwa sababu ya viongozi wanaowajibika.
Hii ina maana kuwa, unapochagua kiongozi anayelenga maendeleo, unachangia moja kwa moja katika kuboresha maisha ya jamii yako.
Tanzania, kwa mfano, imeona athari za moja kwa moja za viongozi wenye maono katika sekta ya miundombinu.
Ujenzi wa barabara za lami, madaraja na huduma za afya katika maeneo ya vijijini na mijini ni ushahidi wa nguvu ya uongozi wa kisasa wenye maono.
Kwa kiongozi anayejali jamii yake, maendeleo hayana mipaka na kila mwananchi anapata fursa ya kufaidi matunda ya Taifa.
Takwimu kutoka INEC za mwaka 2021, zinathibitisha kuwa asilimia 70 ya wananchi wanashiriki uchaguzi kwa sababu wana matumaini ya kuona kiongozi anayelenga maendeleo anachaguliwa.
Hii inaonyesha kuwa, jamii yenye viongozi wenye maono ni jamii yenye matumaini na fursa za ukuaji wa uchumi.
Kwa kuchagua kiongozi mwenye maono, unakuwa umewekeza kwenye mustakabali wa jamii yako na taifa kwa ujumla.
Ni wajibu wa kila mmoja kuhakikisha kwamba tunachagua watu wanaotanguliza masilahi ya wananchi na wenye ujuzi wa kutekeleza majukumu yao kwa weledi.
Hivyo, usikubali wengine wakuamulie fanya uamuzi wa busara kwa kuchagua kiongozi anayejali maendeleo ya wote.
Kutokushiriki katika uchaguzi wa serikali za mitaa kuna athari kubwa kwa jamii, ikiwemo kutopatikana kwa maendeleo yanayotarajiwa.
Uchaguzi ni fursa ya pekee ambayo inawezesha raia kushiriki katika maamuzi yanayohusu ustawi wa jamii yao.
Athari nyingine ya kutoshiriki uchaguzi ni uwepo wa viongozi wasiowajibika.
Uongozi bora unahitaji viongozi wanaopata ridhaa ya wananchi kupitia kura, kwani wanajua kuwa wanawajibika kwa wapiga kura wao.
Kutokuwepo kwa ushiriki wa kutosha husababisha kuwepo kwa viongozi wasioweza kuwajibika ipasavyo, kwani wanajua kuwa hawakuchaguliwa kwa ridhaa ya wengi.
Hii inachangia kutokuwepo kwa uwazi katika utendaji wao, na mara nyingi wanakuwa na utawala usiojali masilahi ya wananchi.
Kura yako ni sehemu ya kuhakikisha kuwa viongozi wanakuwa tayari kujibu maswali na kutekeleza majukumu yao kwa uwazi na uwajibikaji.
Kutokushiriki uchaguzi ni sawa na kuacha wengine wakuamulie kwa niaba yako.
Ni muhimu kwa kila raia kuelewa kwamba kura ni haki na wajibu, na ushiriki katika uchaguzi huongeza nafasi ya kuwa na viongozi bora na wenye maono.
Kwa hiyo, usikubali kukosa nafasi hii muhimu; jitokeze na piga kura yako ili kuleta mabadiliko unayoyahitaji katika jamii yako.
