UMOJA WA MATAIFA, Des 02 (IPS) – Iwapo na wakati migogoro mikali ya kijeshi nchini Ukraine na Gaza itamalizika, washindi wa mwisho hawatakuwa Warusi, Wamarekani au Waisraeli bali watengenezaji silaha duniani—kwa dharau wakielezewa kama “wafanyabiashara. ya kifo”.
Na ndivyo watakavyokuwa washindi katika msururu wa migogoro na vita vya wenyewe kwa wenyewe huko Syria, Myanmar, Lebanon, Yemen, Sudan na Afghanistan.
Ripoti ya hivi punde kutoka Taasisi ya Kimataifa ya Utafiti wa Amani ya Stockholm (SIPRI) inaonyesha mapato kutokana na mauzo ya silaha na huduma za kijeshi na makampuni 100 makubwa katika sekta hiyo yalifikia dola bilioni 632 mwaka 2023, ongezeko la masharti halisi la asilimia 4.2 ikilinganishwa na 2022.
Data mpya, iliyotolewa Desemba 2, inasema ongezeko la mapato ya silaha lilionekana katika mikoa yote, na kuongezeka kwa kasi kati ya makampuni yaliyo nchini Urusi na Mashariki ya Kati.
Kwa ujumla, wazalishaji wadogo walikuwa na ufanisi zaidi katika kukabiliana na mahitaji mapya yaliyohusishwa na vita vya Gaza na Ukraine, kuongezeka kwa mvutano katika Asia ya Mashariki na mipango ya silaha nyingine mahali pengine.
Mnamo 2023, kulingana na SIPRI, wazalishaji wengi wa silaha waliongeza uzalishaji wao ili kukabiliana na mahitaji makubwa. Jumla ya mapato ya silaha ya 100 bora yalirudi baada ya kushuka mnamo 2022.
Takriban robo tatu ya makampuni yaliongeza mapato yao ya silaha mwaka hadi mwaka. Hasa, kampuni nyingi zilizoongeza mapato yao zilikuwa katika nusu ya chini ya 100 bora.
“Kulikuwa na ongezeko kubwa la mapato ya silaha katika 2023, na hii ina uwezekano wa kuendelea katika 2024,” alitabiri Lorenzo Scarazzato, Mtafiti wa Mpango wa Matumizi ya Kijeshi na Uzalishaji wa Silaha SIPRI.
“Mapato ya silaha ya wazalishaji 100 wa Juu wa silaha bado hayakuonyesha kikamilifu ukubwa wa mahitaji, na makampuni mengi yamezindua misukumo ya kuajiri, na kupendekeza kuwa wana matumaini kuhusu mauzo ya siku zijazo,” alisema.
Dk. Simon Adams, Rais na Mkurugenzi Mtendaji, Kituo cha Wahanga wa Mateso, aliiambia IPS idadi ya watu waliokimbia makazi yao kutokana na mateso, migogoro na ukatili duniani imeongezeka zaidi ya mara tatu katika muongo mmoja uliopita hadi zaidi ya milioni 120.
Watu ambao wamepata faida kubwa kutokana na upanuzi huu wa masaibu ya binadamu, alisema, ni wahalifu wa kivita, watesaji na wakiukaji wa haki za binadamu duniani.
“Lakini hawawezi kuishi bila watengenezaji wa silaha ambao wanazipa silaha na kuziwezesha. Na ni watengenezaji silaha ambao wamefaidika zaidi moja kwa moja”.
“Popote tunapoona mateso ya raia, majengo yaliyolipuliwa, vifo na uharibifu duniani, kuna baadhi ya mfanyabiashara wa silaha ambaye huona fursa mpya ya biashara na ongezeko la faida.”
Hii ni tasnia ambayo maisha yake ya kiuchumi ni umwagaji damu,” alitangaza Dkt Adams.
Katika makala yenye jina la “War Profiteering” katika toleo la Julai la The Nation, David Vine na Theresa Arriola walitaja kampuni tano kubwa zaidi za Amerika zinazostawi katika tasnia ya vita: Lockheed Martin, Northrop Grumman, Raytheon, Boeing na General Dynamics.
Na alikuwa Rais wa Marekani Dwight Eisenhower, ambaye mwaka wa 1961, aliwaonya Wamarekani kuhusu uwezo wa “kiwanda cha kijeshi cha viwanda” (MIC) nchini Marekani.
Kulingana na mradi wa Gharama za Vita wa Chuo Kikuu cha Brown, uliotajwa katika makala hiyo, “MIC imepanda uharibifu usioeleweka ulimwenguni pote, ikiiweka Marekani katika vita visivyoisha ambavyo, tangu 2001, vimeua takriban watu milioni 4.5, kujeruhi mamilioni ya wengine, na watu wasiopungua milioni 38 wamekimbia makazi yao.”
Dk MV Ramana, Profesa na Mwenyekiti Simons katika Silaha, Usalama wa Kimataifa na Binadamu, Shule ya Sera ya Umma na Masuala ya Kimataifa, na Mkurugenzi wa Programu ya Wahitimu, katika Chuo Kikuu cha British Columbia, Vancouver, waliiambia IPS takwimu za hivi punde zilizochapishwa na SIPRI zinaonyesha jinsi tasnia ya kijeshi. na wawekezaji katika wazalishaji hawa wa njia za kuua na kuwalemaza watu wanastawi kiuchumi hata kama jukumu lao katika kuendeleza mauaji ya raia na ukiukwaji wa haki za binadamu miongoni mwao. watu katika nchi nyingi huwa wazi kila siku.
“Inayoongoza orodha hii ya aibu ni Marekani, ambayo inauza takriban nusu ya silaha zote zinazouzwa; wafanyabiashara watano wakuu wa silaha ni makampuni ya Marekani, ambayo kwa pamoja yanachukua theluthi moja ya mauzo yote.”
Alisema hali hii ya mambo ni ya kusikitisha, si tu kwa sababu ya adha ya binadamu inayotolewa na silaha hizi katika maeneo mbalimbali duniani, kuanzia Gaza na Lebanon hadi Ukraine, lakini pia kwa sababu fedha hizo zingeweza kutumika kukidhi mahitaji ya kibinadamu yanayowakabili kote duniani. ulimwengu.
Ili kutoa mfano mmoja tu, Mpango wa Chakula wa Umoja wa Mataifa, alisema, unakadiria kuwa ingegharimu dola bilioni 40 kila mwaka “kulisha watu wote wenye njaa duniani na kumaliza njaa duniani ifikapo 2030”.
Hiyo ni chini ya asilimia 40 ya mapato ya mashirika mawili ya juu yanayohusika katika biashara ya silaha. Kwa ujumla, takwimu zinazotolewa kwa uangalifu mwaka baada ya mwaka na SIPRI ni maoni ya kusikitisha sana kuhusu vipaumbele vya serikali na taasisi zenye nguvu zinazodhibiti maamuzi ya matumizi, alitangaza Dk Ramana.
Kwa mujibu wa SIPRI, makampuni 41 katika orodha ya 100 bora yenye makao yake makuu nchini Marekani yalirekodi mapato ya silaha ya dola bilioni 317, nusu ya mapato ya jumla ya silaha ya 100 Bora na asilimia 2.5 zaidi ya mwaka wa 2022. Tangu 2018, makampuni tano bora katika Top 100 zote zimewekwa nchini Marekani. Kati ya makampuni 41 ya Marekani, 30 yaliongeza mapato yao ya silaha mwaka wa 2023. Hata hivyo, Lockheed Martin na RTX, wazalishaji wakubwa wa silaha duniani, walikuwa miongoni mwa wale waliosajili kushuka. “Kampuni kubwa kama vile Lockheed Martin na RTX, zinazotengeneza bidhaa nyingi za silaha, mara nyingi hutegemea minyororo tata, yenye viwango vingi, ambayo iliwafanya kuwa katika hatari ya kukabiliwa na changamoto za ugavi mwaka 2023,” alisema Dk Nan Tian, Mkurugenzi wa Kijeshi wa SIPRI. Mpango wa Matumizi na Uzalishaji wa Silaha. “Hii ilikuwa hasa katika sekta ya angani na makombora.”
Wakati huo huo, mapato ya pamoja ya silaha ya makampuni 27 ya Juu 100 yaliyoko Ulaya (bila kujumuisha Urusi) yalifikia dola bilioni 133 mwaka 2023. Hii ilikuwa asilimia 0.2 tu zaidi ya mwaka wa 2022, ongezeko ndogo zaidi katika eneo lolote la dunia. Hata hivyo, nyuma ya takwimu ya ukuaji wa chini picha ni zaidi ya nuanced. Kampuni za silaha za Ulaya zinazozalisha mifumo changamano ya silaha zilikuwa zikifanya kazi kwa kandarasi za zamani zaidi katika mwaka wa 2023 na mapato yao kwa mwaka huo hayaonyeshi utitiri wa maagizo. 'Mifumo tata ya silaha ina muda mrefu zaidi wa risasi,' alisema Scarazzato. 'Kampuni zinazozizalisha kwa hivyo zina polepole katika kukabiliana na mabadiliko ya mahitaji. Hiyo inaeleza kwa nini mapato yao ya silaha yalikuwa ya chini mwaka wa 2023, licha ya kuongezeka kwa maagizo mapya.' Wakati huo huo, baadhi ya wazalishaji wengine wa Ulaya waliona mapato ya silaha zao yakikua kwa kiasi kikubwa, yakisukumwa na mahitaji yaliyohusishwa na vita vya Ukraine, hasa kwa risasi, silaha na ulinzi wa anga na mifumo ya ardhi.
Hasa, makampuni nchini Ujerumani, Uswidi, Ukrainia, Poland, Norwe na Cheki yaliweza kukidhi mahitaji haya. Kwa mfano, Rheinmetall ya Ujerumani iliongeza uwezo wa uzalishaji wa risasi za milimita 155 na mapato yake yaliongezwa na uwasilishaji wa vifaru vyake vya Chui na maagizo mapya, ikijumuisha kupitia programu zinazohusiana na vita za 'kubadilishana kwa pete' (ambazo nchi husambaza bidhaa za kijeshi kwa Ukraine na kupokea. mbadala kutoka kwa washirika).
Hifadhidata ya Sekta ya Silaha ya SIPRI, ambayo inatoa data ya kina zaidi ya miaka 2002–2023, inapatikana kwenye SIPRI. tovuti kwa <https://www.sipri.org/databases/armsindustry>.
Dini ya Thalif ni Mkurugenzi wa zamani, Masoko ya Jeshi la Kigeni katika Huduma za Masoko ya Ulinzi; Mchambuzi Mkuu wa Ulinzi katika Forecast International; na mhariri wa kijeshi Mashariki ya Kati/Afrika katika Kikundi cha Habari cha Jane. Yeye ni mwandishi wa kitabu cha 2021 kuhusu Umoja wa Mataifa kinachoitwa “Hakuna Maoni – na Usininukuu juu ya Hilo” kinachopatikana kwenye Amazon. Kiungo cha Amazon kupitia tovuti ya mwandishi kinafuata: https://www.rodericgrigson.com/no-comment-by-thalif-deen/
© Inter Press Service (2024) — Haki Zote ZimehifadhiwaChanzo asili: Inter Press Service
