Akitoa maelezo kwa mabalozi nchini Baraza la UsalamaEdem Wosornu, Mkurugenzi wa Operesheni katika Ofisi ya Umoja wa Mataifa ya Uratibu wa Masuala ya Kibinadamu (OCHA), alielezea hali hiyo kama “mgogoro wa kiwango cha kushangaza na ukatili”.
“Inahitaji uangalizi endelevu na wa haraka,” alisisitiza.
Bi. Wosornu alieleza kwa kina msiba wa mzozo huo, ambao ulizuka kati ya wanajeshi hasimu wanaowania mamlaka na ushawishi mwezi Aprili mwaka jana.
Tangu wakati huo, zaidi ya watu milioni 12 – karibu robo ya wakazi wa Sudan – wamekimbia makazi yao. Miongoni mwao zaidi ya milioni 3.2 wamekimbilia nchi jirani kama wakimbizi, na hivyo kuhangaisha maeneo ambayo tayari yanakabiliana na rasilimali chache.
Ukatili ulioenea
Mapigano makali yanaendelea kushuhudiwa katika maeneo yenye watu wengi, huku kukiwa na kutozingatiwa kwa sheria za kimataifa za kibinadamu kila upande.
Raia wameuawa na kujeruhiwa kwa idadi kubwa, unyanyasaji wa kijinsia umeenea, na miundombinu muhimu – ikiwa ni pamoja na huduma za afya na elimu – iko katika magofu.
Magonjwa hatari kama vile kipindupindu pia yanaenea kwa kasi, huku mamilioni ya watu wakikabiliwa na njaa kali na utapiamlo.
Juhudi za Umoja wa Mataifa
Bi Wosornu aliangazia juhudi za Mratibu wa Misaada ya Dharura wa Umoja wa Mataifa Tom Fletcher, ambaye hivi majuzi alitembelea Sudan na nchi jirani ya Chad.
Alisema kuwa maendeleo yamepatikana katika kufungua njia muhimu za misaada na kuboresha ufikiaji wa kibinadamu, hasa upanuzi wa ruhusa ya matumizi ya kivuko muhimu cha mpaka cha Adre na Chad.
Pia nchini Chad, Bw. Fletcher alitangaza kutenga dola milioni 5 mara moja kutoka kwa Umoja wa Mataifa Mfuko Mkuu wa Majibu ya Dharura (CERF) kusaidia washiriki waliofurika wa ndani na kimataifa wanaowasaidia wakimbizi wa Sudan.
Nikiwa Sudan, Shirika la Mpango wa Chakula Duniani (WFP) ilifika kambi ya Zamzam kwa wakimbizi wa ndani huko Darfur Kaskazini mwezi uliopita – msafara wa kwanza wa chakula wa Umoja wa Mataifa tangu hali ya njaa kuthibitishwa mwezi Julai.
Picha ya Umoja wa Mataifa/Loey Felipe
Mtazamo mpana wa mkutano wa Baraza la Usalama kuhusu hali ya Sudan.
Kuinua katika mapigano
Hata hivyo, msafara wa pili wa WFP katika kambi hiyo ulicheleweshwa na kuongezeka kwa mapigano makali, ikiwa ni pamoja na ripoti za kushangaza za mashambulizi ya mara kwa mara kwenye kambi yenyewe, ambayo yamesababisha maelfu kukimbia, alisema Bi Wosornu.
“Siku za hivi karibuni zimeshuhudia ripoti zaidi za vifo vya raia kutokana na mashambulizi ya kiholela – ikiwa ni pamoja na mashambulizi ya angani na mizinga – katika (mji mkuu wa mkoa) El Fasher na maeneo mengine ya Darfur,” aliongeza.
Shambulizi la anga katika soko lililokuwa na watu wengi huko Kabkabiya huko Darfur Kaskazini wiki iliyopita liliripotiwa kuua makumi ya watu na kujeruhi wengine wengi, huku shughuli katika hospitali ya msingi ya El Fasher zikisitishwa kutokana na madai ya shambulio la kombora Ijumaa iliyopita, huku wagonjwa wakiwa miongoni mwa waliojeruhiwa.
Wito wa kuchukua hatua
Bi. Wosornu alitaja maswali matatu muhimu kwa wajumbe wa Baraza la Usalama, akitoa wito wa kutaka pande zinazopigana zifuate kanuni za kimataifa, kuwaacha raia na miundombinu muhimu, na kukomesha unyanyasaji wa kingono kama chombo cha vita.
Sambamba na hili, wajumbe wa Baraza lazima watumie ushawishi wao ili kuhakikisha njia zote za usaidizi zinabaki wazi, ikiwa ni pamoja na njia za kuvuka mpaka na njia za migogoro. Alitoa wito kwa vikwazo vya ukiritimba – kama vile ucheleweshaji wa viza – kuondolewa.
Hatimaye, rasilimali fedha lazima itolewe kwa kiwango kikubwa ili kuondokana na mapungufu makubwa ya ufadhili. Aliwataka wafadhili kufikia dola bilioni 4.2 zinazohitajika kusaidia watu milioni 21 nchini Sudan na dola bilioni 1.8 za ziada kwa ajili ya msaada wa wakimbizi katika nchi saba jirani.
Alihitimisha muhtasari wake akisisitiza kwamba wakati wasaidizi wataleta nguvu, nguvu na ubunifu katika dhamira yao ya kusaidia jamii zenye uhitaji, “njia pekee ya kumaliza mzunguko huu wa vurugu, vifo na uharibifu ni kwa Baraza hili ( la Usalama) kukabiliana na changamoto ya kuleta amani ya kudumu nchini Sudan.”