Utafiti huoiliyotolewa Ijumaa, inapata kwamba haki za idadi kubwa ya watoto zinakiukwa, ikiwa ni pamoja na kuuawa na kujeruhiwa, kukosa shule na chanjo za kuokoa maisha, na kuwa na utapiamlo mbaya; idadi inatarajiwa tu kukua.
Kuanzia Palestina hadi Myanmar, Haiti hadi Sudan, dunia inakumbwa na idadi kubwa zaidi ya migogoro tangu Vita vya Pili vya Dunia. Takriban asilimia 19 ya watoto duniani – zaidi ya milioni 473 – sasa wanaishi katika maeneo yenye migogoro, na milioni 47.2 wameyakimbia makazi yao kutokana na migogoro na ghasia.
Maelfu ya watoto wameuawa na kujeruhiwa huko Gaza, na huko Ukraine, Umoja wa Mataifa ulithibitisha vifo vya watoto zaidi katika miezi 9 ya kwanza ya 2024 kuliko wakati wote wa 2023.
Kumekuwa na ripoti nyingi za ubakaji na unyanyasaji wa kijinsia dhidi ya wanawake na wasichana katika mazingira ya migogoro.
Nchini Haiti, hadi sasa mwaka huu, kumekuwa na ongezeko la asilimia 1,000 la matukio yaliyoripotiwa ya ukatili wa kijinsia dhidi ya watoto.. Katika hali ya migogoro ya kivita, watoto wenye ulemavu pia huwa katika hatari ya kukabili vurugu na ukiukwaji wa haki bila uwiano.
UNICEF/Elfatih
Fatima mwenye umri wa miaka 6, kutoka Khartoum amesimama katika darasa tupu katika UNICEF inayosaidia nafasi salama ya kujifunzia katika jimbo la Kassala, Sudan.
Elimu ilivurugika sana
Zaidi ya watoto milioni 52 katika nchi zilizoathiriwa na mizozo wanakadiriwa kukosa shule.
Watoto katika Ukanda wa Gaza, na sehemu kubwa ya watoto nchini Sudan, wamekosa elimu ya zaidi ya mwaka mmoja, huku katika nchi kama vile Ukraini, Jamhuri ya Kidemokrasia ya Kongo, na Syria, shule zimeharibiwa, kuharibiwa au iliyofanywa upya, na kuwaacha mamilioni ya watoto bila fursa ya kujifunza.
Uharibifu wa miundombinu ya elimu na ukosefu wa usalama karibu na shule umezidisha hali mbaya ya elimu ya watoto katika mikoa hii.
Utapiamlo na njaa
Utapiamlo miongoni mwa watoto katika maeneo yenye mizozo pia umeongezeka kwa viwango vya kutisha, huku mizozo na unyanyasaji wa kutumia silaha vikiendelea kuwa vichochezi vya msingi vya njaa katika maeneo mengi yenye misururu, kuvuruga mifumo ya chakula, kuhama watu, na kuzuia upatikanaji wa misaada ya kibinadamu.
Kwa mfano, nchini Sudan, njaa ilitangazwa huko Darfur Kaskazini, uamuzi wa kwanza wa njaa tangu 2017. Mnamo 2024, zaidi ya watu nusu milioni katika nchi tano zilizoathiriwa na migogoro wanakadiriwa kuishi katika hali mbaya zaidi ya uhaba wa chakula.
UNICEF/El Baba
Mtoto katika makazi ya watu waliohamishwa katika Ukanda wa Gaza (Jan 2024)
Huduma ya afya inatishiwa
Migogoro pia ina athari mbaya kwa watoto kupata huduma muhimu za afya.
Takriban asilimia 40 ya watoto ambao hawajachanjwa na wasio na chanjo wanaishi katika nchi ambazo zimeathiriwa kwa kiasi au kabisa na migogoro.
Watoto hawa mara nyingi ndio wanaoathirika zaidi na milipuko ya magonjwa kama vile surua na polio, kwa sababu ya kukatizwa na ukosefu wa usalama, lishe na huduma za afya.
Athari kwa afya ya akili ya watoto pia ni kubwa; kuathiriwa na vurugu, uharibifu na kupoteza wapendwa kunaweza kusababisha athari kama vile mfadhaiko, ndoto mbaya na ugumu wa kulala, tabia ya fujo au kujiondoa, huzuni na woga, miongoni mwa mengine.
Hii lazima isiwe kawaida mpya
“Kwa karibu kila kipimo, 2024 imekuwa moja ya miaka mbaya zaidi katika rekodi kwa watoto katika migogoro UNICEFhistoria ya – kwa kuzingatia idadi ya watoto walioathirika na kiwango cha athari katika maisha yao,” alisema Mkurugenzi Mtendaji wa UNICEF Catherine Russell.
“Mtoto anayekulia katika eneo la migogoro ana uwezekano mkubwa zaidi wa kuwa nje ya shule, utapiamlo, au kulazimishwa kutoka nyumbani kwao – mara nyingi sana – ikilinganishwa na mtoto anayeishi katika maeneo ya amani. Hii lazima isiwe kawaida mpya. Hatuwezi kuruhusu kizazi cha watoto kuwa uharibifu wa dhamana kwa vita visivyodhibitiwa vya ulimwengu.
