Dar es Salaam. Shirika la Marekani la Maendeleo ya Kimataifa (USAID) limetangaza kusitisha utoaji wa fedha mpya na usambazaji wa fedha chini ya makubaliano ya malengo ya maendeleo (DOAGs) hadi uhakiki wa programu za msaada wa nje zinazofadhiliwa na USAID utakapokamilika.
Wakati mchakato wa kuhakikisha msaada wote wa nje unalingana na ajenda ya sera ya nje ya Rais Donald Trump ukitarajiwa kutolewa ndani ya siku 30, uhakiki huu unatarajiwa kukamilika ndani ya siku 85 kuanzia Januari 24, 2025.
Kutokana na hilo, USAID imewaagiza maofisa wote kusimamisha kazi, mishahara, na safari kwa asasi na taasisi zote zilizopokea misaada kupitia shirika hilo.
Hayo yamebainishwa kupitia barua rasmi kwa maofisa wa mikataba na makubaliano ya USAID na washirika wake, iliyotolewa na shirika hilo Januari 24, 2025.
Barua hiyo, iliyosainiwa na Mkurugenzi Mtendaji wa Manunuzi wa USAID, Jami J. Rodgers, imeeleza uamuzi huo unatokana na utekelezaji wa agizo la Rais Trump la kurejelea na kurekebisha misaada ya nje ya Marekani.
“Kulingana na agizo la Rais la kurejelea na kurekebisha msaada wa nje wa Marekani na miongozo ya ziada iliyotolewa na idara ya nchi, USAID inasimamisha utoaji wa fedha mpya na usambazaji wa fedha chini ya makubaliano ya malengo ya maendeleo (DOAGs) hadi uhakiki wa programu za msaada wa nje zinazofadhiliwa na USAID utakapokamilika,” imeeleza barua hiyo.
Kwa mujibu wa Jami, miongozo hiyo inajumuisha msaada wa nje kupitia akaunti zote za programu (“Title III”) lakini haitajumuisha gharama za uendeshaji na akaunti ya fedha ya uwekezaji wa msingi (“Title II”). Kuzuia hii kunahusu fedha zinazohusiana na vyombo vyote vinavyopata ufadhili (tuzo).
Amesema kuanzia sasa, maofisa wa mikataba na makubaliano hawataruhusiwa kubadili, kupanua, au kutumia chaguzi au upya wa ufadhili uliopo zaidi ya vitendo vilivyothibitishwa hapa chini.
“Maofisa wa mikataba na makubaliano wanapaswa kutoa maagizo ya kusitisha kazi mara moja, kurekebisha, au kusitisha tuzo zilizopo kulingana na masharti na hali za tuzo husika,” amesema.
Jami amesema baada ya uhakiki, maofisa wa mikataba na makubaliano watawasiliana na watoa huduma na wapokeaji wa tuzo kuhusu maamuzi yatakayofanywa juu ya kama tuzo itaendelea, kubadilishwa, au kusitishwa.
Zaidi ya hayo, maofisa wa mikataba na makubaliano hawataruhusiwa kutoa tuzo mpya au kutoa maombi mapya ya mapendekezo (RFPs), maombi ya maombi (RFAs), taarifa za fursa za ufadhili (NOFOs), au aina yoyote ya ombi la ufadhili wa msaada wa nje hadi kila shughuli itakapohakikiwa na kupitishwa kama inavyowiana na sera ya Rais.
Amesema waziri wa nchi amekubali kutoa maelekezo ya kuzuia kwa mujibu wa agizo la Rais, chini ya uhakiki zaidi, kuhusu maeneo yafuatayo:
“Msaada wa dharura wa chakula na gharama za kiutawala, ikiwa ni pamoja na mishahara inayohitajika kusimamia msaada huo kwa muda; mishahara na gharama za kiutawala zinazohusiana, ikiwa ni pamoja na safari, kwa ajili ya makundi yote ya wakandarasi wa huduma binafsi.
“Gharama halali zilizotumika kabla ya Januari 24, 2025, chini ya tuzo zilizopo, au gharama halali zinazohusiana na maagizo ya kusitisha kazi, kusimamishwa, au marekebisho yanayotokana na kuzuia kutoka katika yale maeneo yanayokubaliwa na Mkurugenzi wa msaada wa nje,” amesema Jami.
Amesema mchakato wa visamaha, pamoja na uhakiki wa shughuli, utatolewa hivi karibuni ndani ya siku 30.
Mkurugenzi wa Idara ya Mpango wa Sera ya Nchi (S/P) au mteule wake atatengeneza viwango vya uhakiki vinavyofaa kuhakikisha msaada wote wa nje unalingana na ajenda ya sera ya nje ya Rais Trump, na unatarajiwa kukamilika ndani ya siku 85 kuanzia Januari 24, 2025.
Januari 20, 2025, saa chache baada ya Trump kuapishwa kwa muhula wake wa pili, alisaini barua ya maagizo akieleza kuwa ni amri ya kiutendaji.
“Viongozi wote wa idara na mashirika yenye jukumu la mipango ya misaada ya maendeleo ya nje ya Marekani wanapaswa mara moja kusitisha majukumu mapya na matumizi ya fedha za misaada ya maendeleo,” ilisomeka amri hiyo.
Haikuwa wazi mara moja ni kwa upana gani agizo hilo lililenga, na ni mipango gani, nchi, mashirika yasiyo ya kiserikali, na mashirika ya kimataifa yanayoathiriwa na hatua hiyo
Pia haikufahamika fedha gani zinaweza kukatwa ikizingatiwa kuwa Bunge la Marekani ndilo huweka bajeti ya serikali ya shirikisho la Marekani.
Amri hiyo ya kiutendaji inarudia mtazamo aliokuwa nao Trump wakati wa muhula wake wa kwanza kati ya mwaka 2017 na 2021.
Alipoingia madarakani, alipendekeza kupunguza takriban theluthi moja ya bajeti za diplomasia na misaada ya Marekani, ikiwa ni pamoja na kupunguza kwa kiasi kikubwa ufadhili wa shughuli za ulinzi wa amani za Umoja wa Mataifa na mashirika ya kimataifa. Lakini Bunge la wakati huo lilipinga mapendekezo ya Trump.