Hospitali mbili kuu za kibingwa za watoto na wanawake nchini ziliharibiwa kwa kiasi kikubwa pamoja na miundombinu muhimu ya nishati, ikiripotiwa kuua makumi ya raia, wakiwemo watoto, na zaidi ya 110 kujeruhiwa.
Joyce Msuya, Kaimu Mratibu wa Misaada ya Dharura wa Umoja wa Mataifa, aliwaambia mabalozi katika mkutano huo Baraza la Usalama Jumanne, ofisi ya Umoja wa Mataifa ya haki za binadamu (OHCHR) alikuwa akihakiki takwimu hizo, huku wafanyakazi wa uokoaji, wahudumu wa hospitali na watu wa kujitolea wakiendelea kuondoa vifusi kuwatafuta walionaswa chini ya vifusi.
“Moyo wangu unawasikitikia wote walioathirika,” alieleza, akisisitiza kwamba hospitali zina ulinzi maalum chini ya sheria ya kimataifa ya kibinadamu.
“Kuelekeza mashambulizi kwa makusudi dhidi ya hospitali inayolindwa ni uhalifu wa kivita, na wahusika lazima wawajibishwe.”
'Mashambulizi ya kimfumo'
Bi. Msuya alibainisha zaidi kuwa matukio ya hivi majuzi yalikuwa sehemu ya “mtindo wa kina wa mashambulizi ya kimfumo” yanayodhuru afya na miundombinu mingine ya kiraia kote Ukrainia.
“Mashambulizi yameongezeka tangu masika ya 2024,” alisema.
Kufikia tarehe 30 Juni, kabla ya wimbi la hivi punde la mashambulizi ya makombora, OHCHR imethibitisha vifo vya raia 11,284 na 22,594 waliojeruhiwa kutokana na vita vilivyoanza na uvamizi wa Urusi Februari 2022.
Zaidi ya hayo, Shirika la Afya Duniani la Umoja wa Mataifa (WHO) imethibitisha mashambulizi 1,878 yaliyoathiri vituo vya huduma ya afya, wafanyakazi, usafiri, vifaa na wagonjwa.
Pamoja na uharibifu wa shule, nyumba na miundombinu muhimu ya raia, “matokeo ya hali ya kibinadamu nchini Ukraine ni, bila shaka, kali,” alisisitiza Bi Msuya.
Ufikiaji wa kibinadamu
Alisisitiza kwamba shughuli za misaada zimeathiriwa na mashambulizi hayo, huku zaidi ya watu milioni 14.6 – karibu asilimia 40 ya wakazi wa Ukraine – wakihitaji aina fulani ya usaidizi wa kibinadamu.
Pia alionyesha wasiwasi mkubwa juu ya upatikanaji wa kibinadamu kwa baadhi ya watu milioni 1.5 katika mikoa inayokaliwa na Urusi ya Donetsk, Kherson, Luhansk na Zaporizhzhia.
“Kama wengine wote wanaoishi karibu na mstari wa mbele nchini Ukraine, bila shaka wanahitaji upatikanaji wa haraka wa huduma za afya na dawa, chakula, na maji safi ya kunywa. Kwa mujibu wa sheria za kimataifa za kibinadamu, ni muhimu kwamba misaada ya kibinadamu isiyo na upendeleo iwezeshwe kwa raia wote wanaohitaji,” Bi. Msuya alisema.
Rasilimali zinazohitajika
Bi Msuya alisisitiza haja ya rasilimali zaidi ili kuendeleza shughuli za kibinadamu.
“Ili kuendeleza shughuli katika mazingira yanayozidi kuwa magumu na hatari, tunahitaji wafadhili haraka ili kuharakisha ufadhili kwa mwitikio wa kibinadamu,” alisema.
“Zaidi wakati msimu mwingine wa baridi unakaribia kukiwa hakuna dalili ya kupunguza uhasama au athari zao kwa raia na miundombinu ya raia.”
Picha ya UN/Eskinder Debebe
Joyce Msuya, Kaimu Mratibu wa Misaada ya Dharura akitoa maelezo kwa Baraza la Usalama.
Daktari anaelezea 'kuzimu halisi' chini ya moto
Volodymyr Zhovnir, daktari wa upasuaji wa moyo na anesthesiologist katika hospitali ya watoto, alielezea tukio hilo kwa mabalozi wakati kituo chao huko Kyiv kilipigwa Jumatatu.
“Saa 10:42 asubuhi tulihisi mlipuko wa nguvu, ardhi ilitetemeka na kuta zikatetemeka, watoto na watu wazima walipiga kelele na kulia kwa hofu na kujeruhiwa kwa maumivu.…ilikuwa kuzimu kweli,” alisema kupitia kiungo cha video.
Kulingana na ripoti za habari, wawili walikufa wakati sehemu ya Hospitali ya Watoto ya Ohmatdyt ilipogongwa.
Alibainisha athari kubwa ya muda mrefu kwa watoto wa Kiukreni wanaohitaji huduma ya matibabu ambao wamekamatwa katika mapigano, pamoja na athari za muda mrefu za kisaikolojia.
Bw. Zhovnir alisisitiza kwamba hospitali za watoto zinazogoma ambapo wanatibiwa saratani na magonjwa mengine hatari “si uhalifu wa kivita tu, ni zaidi ya kikomo cha ubinadamu”.
Uchina: Usiwashe moto
Balozi wa China na Naibu Mwakilishi Mkuu wa China Geng Shuangalibainisha athari za mzozo huo ambao alisema ulikuwa umesababisha “mgogoro mkubwa wa kibinadamu wenye athari kubwa.”
“Badala ya kusimama, mapigano yamezidi…ambayo yalisababisha hasara kubwa,” alisema.
“China ina wasiwasi mkubwa kuhusu hilo na tunasisitiza wito wetu kwa wahusika kwenye mzozo kutumia busara na kujizuia, kufuata ipasavyo sheria ya kimataifa ya kibinadamu na kufanya kila wawezalo ili kuepusha majeruhi ya raia,” aliongeza.
Kipaumbele kinapaswa kuwa kudhoofisha hali hiyo, alisema, kwa kuzingatia kanuni tatu za “kutopanuka kwa uwanja wa vita, hakuna kuongezeka kwa mapigano, na hakuna shabiki wa chama chochote cha moto.”
Marekani: Shambulio la hospitali, mojawapo ya mengi
Mwakilishi wa Kudumu wa Marekani Linda Thomas-Greenfield aliwaambia mabalozi wenzake kwamba walikuwa wamekusanyika katika kikao cha dharura kwa sababu moja tu: “Tuko hapa leo kwa sababu Urusi, Mjumbe Mkuu wa Baraza la Usalama, Rais wa sasa wa zamu wa Baraza, alishambulia hospitali ya watoto.”
“Hata kutamka maneno hayo hupelekea uti wa mgongo wangu kuwa baridi,” aliongeza.
Akiangazia athari kwa raia, ikiwa ni pamoja na watoto, Balozi Thomas-Greenfield alisema kwamba “shambulio la kikatili” “halikuwa tukio la pekee”, akitoa mfano wa migomo ya hivi karibuni dhidi ya vituo vya matibabu.
“Ukweli ni kwamba nchini kote mamia ya watoto wameuawa, maelfu wamejeruhiwa na mamilioni wamekimbia makazi yao huku Urusi ikiendelea na kampeni yake ya ugaidi nchini Ukraine,” alisema.
“Na kisha kuna wale watoto ambao Urusi imewafukuza au kuwahamisha kwa nguvu, na kuwaibia vijana wa Ukraine sio tu maisha yao ya baadaye lakini utambulisho wao,” aliongeza.
Urusi: Magharibi kujaribu kulinda serikali ya Kyiv
Balozi wa Urusi na Mwakilishi wa Kudumu Vassily NebenziaRais wa Baraza kwa Julai, alizungumza katika nafasi yake ya kitaifa.
Alisema kwamba ilikuwa wazi kutokana na taarifa za wenzake wa Magharibi kwamba “mada ya madai ya mgomo wa Urusi kwenye hospitali ya watoto” ambayo ilipeleka kwenye mkutano wa dharura “si mada ya kufurahisha sana.”
“Labda waliona uchambuzi mwingi wa kile kilichotokea kwenye picha na video, ambayo inafuata wazi kwamba hii ilikuwa kombora la ulinzi wa anga wa Kiukreni,” alisema.
“Hapa unapata uchawi wa mazoezi ya mazoezi ya maneno yaliyoonyeshwa na wanachama wa Magharibi wa Baraza la Usalama, wakijaribu kwa njia yoyote kulinda serikali ya Kyiv,” aliongeza.
Balozi Nebenzia alisema kuwa “udanganyifu wa mbinu hii uko wazi kwa macho kama ilivyotambuliwa mara moja na Waukreni wenyewe” kupitia video ya mgomo huo ulioonekana kwenye mtandao.
Alisema mamlaka ya Kiukreni ilijaribu kugeuza tahadhari kutoka kwa tukio hilo ili “kuwavuruga raia kutoka kwa uasi wa kila siku wa ufisadi wa Serikali”.
Ukraine: Lengo la makusudi
Balozi wa Ukraine Sergiy Kyslytsya ilisema siku ya Jumatatu Urusi “ililenga kimakusudi” kundi la jamii lililo hatarini zaidi na lisiloweza kujikinga – “watoto wenye saratani na magonjwa mengine ya kutishia maisha”.
Alibainisha kuwa hata wakati wa amani, watoto hao wanakabiliwa na changamoto na mateso makubwa, na wanahitaji msaada mkubwa, matibabu na matunzo.
“Jana Urusi ilionyesha tena hali yake ya kuchukiza ya huruma kwa watoto kwa kushambulia Ohmatdyt (hospitali) kwa kombora lao la KH-101,” aliongeza.
Alitoa mfano wa picha za video ambazo zilinasa “wakati” kombora “linapiga mbizi kuelekea” jengo la hospitali, na kuongeza kuwa mabaki ya kombora hilo yalipatikana katikati ya mabaki. Polisi wa Ukraine na idara za usalama zinafanya uchunguzi kamili, aliwaambia mabalozi.
“Kulingana na tathmini ya awali ya wataalam wa kijeshi, vitu vilivyoainishwa ni vya sehemu na vifaa vya kombora la kimkakati la anga la ardhini la KH-101, ambalo linahudumia Jeshi la Urusi na linatumiwa na vitengo vya anga vya masafa marefu ya Urusi,” alisema.
