UMOJA WA MATAIFA, Julai 19 (IPS) – Maandamano ya wanafunzi juu ya mfumo wa uandikishaji wa seŕikali ya Bangladesh yameongezeka na kuwa kisasi cha kisasi kutoka kwa polisi na mrengo wa wanafunzi wa chama hicho kikuu.
Leo (Ijumaa, Julai 19), mapigano makali yameendelea kutikisa Dhaka, mji mkuu wa Bangladesh, na mji wa kaskazini wa Rangpuras, ambapo wanafunzi wa vyuo vikuu waliendelea na maandamano yao kuhusu mfumo wa serikali wa kuajiri watumishi wa umma. AFP inaripoti inaripoti kuwa idadi ya vifo ilifikia 105.
Mfumo wa ugawaji, kama unavyojulikana, sasa unahifadhi asilimia 56 ya nafasi katika utumishi wa umma kwa makundi fulani: asilimia 10 kwa wanawake, asilimia 10 kwa wale kutoka wilaya zisizo na maendeleo, asilimia 5 kwa watu wa kiasili, asilimia 1 kwa watu wenye ulemavu na asilimia 30 kwa wale waliopigana katika vita vya uhuru vya 1971, pamoja na vizazi vyao.
Mnamo Juni, Mahakama Kuu ya Bangladesh iliamua kurejesha hatua ya kuhifadhi nafasi za kazi kwa wapigania uhuru, ambayo hapo awali ilifutwa na Waziri Mkuu Sheikh Hasina mnamo 2018.
Wanafunzi na wafanyikazi wachanga walitoa wasiwasi kwamba mfumo huu haukutunuku sifa bali uliwapendelea wale wanaohusishwa na Awami League, chama tawala.
Tangu wakati huo, wanafunzi wamekuwa wakidai marekebisho ya mfumo wa upendeleo. Haya yanajiri wakati kiwango cha ukosefu wa ajira kikiwa katika asilimia 40 kwa vijana ambao hawafanyi kazi wala hawasomi chuo kikuu.
Mnamo Julai 14, Hasina alidokeza kuwa waandamanaji walikuwa “razakar,” neno lenye ubishi nchini Bangladesh kama likiwarejelea watu waliounga mkono Pakistan wakati wa vita vya 1971, wasaliti machoni pa watu wa Bangladesh. Maoni ya Hasina yalizua ghadhabu miongoni mwa wanafunzi na waliyashutumu wakati wa maandamano.
Kuongezeka kwa vurugu kulianza Julai 15, wakati waandamanaji waliposhambuliwa na wanachama wa Bangladesh Chhatra League (BCL), mrengo wa wanafunzi wa Awami League. Ripoti ziliibuka za wanachama wa BCL waliokuwa na silaha nzito wakiwashambulia kiholela waandamanaji wasiokuwa na silaha, wakiwemo wanawake na wanafunzi wadogo.
Kwa hivyo serikali ilitoa wito kwa kampasi zote za vyuo vikuu kufungwa huku kukiwa na mvutano. Jeshi la polisi lilitumwa kukandamiza harakati hizo, ambapo wametumia risasi za mpira na mabomu ya machozi dhidi ya wanafunzi.
Maandamano na mapigano makali yaliyosababisha yamezuka kote nchini, kutia ndani Chittagong, Rangpur, na Dhaka.
Siku ya Alhamisi, serikali ilipeleka jeshi, ambalo ni Kikosi cha Hatua za Haraka (RAB). Tangu wakati huo, takriban vifo 105 vimeripotiwa na zaidi ya watu 25,000 wamejeruhiwa wakati wa maandamano hayo. Nambari hii inaweza kuwa kubwa zaidi.
Tangu Julai 18, mawasiliano ya intaneti na simu yamezimwa, kwanza katika maeneo maalum na sasa kote nchini.
Kuzimwa kwa mtandao pia kumemaanisha kwamba tovuti za baadhi ya vyombo vikuu vya habari, kama vile Daily Star na Bangladesh zimetoka nje ya mtandao. Kabla tu ya kuzima, tovuti rasmi ya BCL ilikuwa imedukuliwa yenye ujumbe unaosomeka “Hacked by THE R3SISTANC3.”
Pia kuna taarifa kwamba tovuti rasmi za polisi na ofisi ya waziri mkuu pia zilidukuliwa na ujumbe unaosomeka, “Acheni kuua wanafunzi” na “Si maandamano tena, ni vita sasa.”
Katikati ya maandamano, serikali alitangaza Alhamisi ilitangaza kuwa itakuwa tayari kuketi na waandamanaji kujadili madai yao ya mageuzi ya mfumo wa upendeleo.
Waziri wa sheria Anisul Haq alisema kuwa majadiliano yatafanyika wakati wowote waandamanaji wa wanafunzi watakapokubali. Waandamanaji wa wanafunzi wana hadi sasa kukataliwa mwito huu wa kuchukua hatua, na mwanafunzi mmoja kuwaambia BBC siku ya Alhamisi, “Serikali imeua watu wengi kwa siku moja hivi kwamba hatuwezi kujiunga na mijadala yoyote katika mazingira ya sasa.”
Kamishna Mkuu wa Umoja wa Mataifa wa Haki za Kibinadamu Volker Türk alionyesha wasiwasi wake kwa ukiukaji wa haki za binadamu na ameeleza kuitwa kwa uchunguzi usio na upendeleo wa mashambulizi hayo.
“Serikali inapaswa kuchukua hatua zinazohitajika ili kuhakikisha ulinzi na usalama wa wanafunzi wanaoshiriki maandamano ya amani, na kuhakikisha haki ya uhuru wa kukusanyika na kujieleza bila hofu ya mashambulizi dhidi ya maisha yao na uadilifu wa kimwili, au aina nyingine za ukandamizaji; ” alisema. “Viongozi wa kisiasa wa Bangladesh lazima wafanye kazi na vijana wa nchi hiyo kutafuta suluhu kwa changamoto zinazoendelea na kuzingatia ukuaji na maendeleo ya nchi. Mazungumzo ni njia bora na pekee ya kusonga mbele.”
Katibu Mkuu wa Umoja wa Mataifa Antonio Guterres alielezea wasiwasi wake mkubwa kuhusu ghasia hizo na kutoa wito wa “kujizuia kwa pande zote.”
Katika taarifa iliyotolewa siku ya Alhamisi, alitoa wito kwa mamlaka “kuchunguza vitendo vyote vya vurugu, kuwawajibisha wahalifu, na kuhakikisha mazingira mazuri ya mazungumzo.”
Ripoti ya Ofisi ya Umoja wa Mataifa ya IPS
Fuata @IPSNewsUNBureau
Fuata IPS News UN Bureau kwenye Instagram
© Inter Press Service (2024) — Haki Zote ZimehifadhiwaChanzo asili: Inter Press Service
