NAIROBI, Agosti 20 (IPS) – Kuna mlipuko mbaya wa aina mpya na mbaya zaidi ya mpox katika Jamhuri ya Kidemokrasia ya Kongo (DRC), na angalau kesi moja imethibitishwa katika takriban nchi 12 za Afrika, zikiwemo zile kama Kenya, Burundi, Uganda, na Rwanda ambazo hapo awali hazikuathiriwa. Inashukiwa kesi za mpox katika nchi hizi wamepita 17,000, ongezeko kubwa kutoka kesi 7,146 mwaka 2022 na kesi 14,957 mwaka 2023.
Nyingi za kesi hizi ziko DRC, ambapo, kwa zaidi ya muongo mmoja, kesi za mpoksi zimeongezeka kwa kasi huku ugonjwa huo ukisalia kupuuzwa kama maambukizo adimu yanayopatikana katika maeneo ya mbali ya vijijini katika bara la Afrika. Lakini hatua ya hivi majuzi ya Shirika la Afya Ulimwenguni (WHO) inapendekeza kwa nguvu kwamba hii sio kesi tena kwani lahaja mbaya ya mpox hivi karibuni imeibuka na uwezekano wa kutisha kuenea haraka sana na mbali.
Kwa mujibu wa Mkurugenzi Mkuu wa WHO Dk. Tedros Ghebreyesus, kuibuka kwa “Msururu mpya wa mpox, kuenea kwake kwa kasi mashariki mwa DRC, na kuripotiwa kwa kesi katika nchi kadhaa jirani kunatia wasiwasi sana. Juu ya kuzuka kwa makundi mengine ya mpox. nchini DRC na mataifa mengine barani Afrika, ni wazi kuwa mwitikio ulioratibiwa wa kimataifa unahitajika kukomesha milipuko hii na kuokoa maisha.”
Dk. Onyango Ouma, mtafiti wa kimatibabu mwenye makazi yake nchini Kenya, aliiambia IPS kuna aina mbili za virusi vya pox: Clade I, ambayo husababisha ugonjwa mbaya zaidi na vifo. Baadhi ya milipuko ya Clade I imeua hadi asilimia 10 ya walioambukizwa na ni janga kubwa katika Afrika ya Kati, na Clade II, ambayo ilisababisha mlipuko wa 2022 duniani kote, ni janga zaidi katika Afrika Magharibi.
Zaidi ya asilimia 99.9 ya wale walio na Clade II wananusurika na ugonjwa huo. Kibadala kipya kimeainishwa kama Clade Ib na kinaweza kuenea kupitia ngono. Hivi majuzi, mnamo Agosti 15, maafisa wa afya duniani walithibitisha kuwepo kwa maambukizi ya Clade Ib nchini Uswidi, kuashiria kwamba maambukizi ya virusi yamechukua mwelekeo wa kimataifa.
Ni Clade Ib mpox hii mpya na inayoambukiza sana, mbaya zaidi kuliko ugonjwa hatari wa Clade I, ambayo imeenea katika nchi zingine za Kiafrika ambazo hapo awali hazijaguswa na maambukizi ya virusi. Kenya iko katika hali ya tahadhari na imeanzisha vituo vyote 26 vya oparesheni za dharura za afya ya umma nchini kote, imetayarisha maabara kwa ajili ya uchunguzi wa mpox, na kupeleka wafanyakazi 120 waliofunzwa kudhibiti mlipuko wowote unaoweza kutokea.
Zaidi ya watu 250,000 tayari wamejaribiwa kufikia sasa tangu Kenya iimarishe uchunguzi wa mpox mwanzoni mwa mwezi. Wakenya wawili, katika sehemu mbili tofauti nchini kwa sasa wanafanyiwa uchunguzi wa kuonyeshwa ulemavu wa ngozi sawa na upele.
Ingawa kuna kesi moja tu iliyothibitishwa ya Clade Ib nchini Kenya kufikia sasa, wataalam kama vile Ouma wanasema kuna uwezekano kuwa na kesi zaidi, hasa kutokana na nafasi ya Kenya kama kitovu cha usafiri ndani ya jumuiya ya Afrika Mashariki. Kisa cha mpox kilikuwa cha dereva aliyekuwa akisafiri kutoka Uganda kuelekea mji wa pwani wa Kenya wa Mombasa.
Kenya ina pointi 35 za kuingia na kutoka au kupakana na nchi tano, ikiwa ni pamoja na Tanzania, Uganda, Ethiopia, Somalia, Sudan Kusini na maji ya kimataifa ya Bahari ya Hindi. Ili kuepusha maafa ya afya ya umma, Kenya inatazamiwa kupokea kile kinachoitwa Mpox war Kitty iliyokusanywa na wafadhili kwa dola milioni 16 (Kes 2 bilioni).
Kisa cha kwanza cha tumbili kilichogunduliwa mwaka wa 1958, kilichopewa jina jipya na WHO mwaka wa 2022 – kiligunduliwa mwaka wa 1970 nchini DRC na mwaka wa 2022, kilienea duniani kote kwa mara ya kwanza. Wanasayansi katika Vituo vya Kudhibiti na Kuzuia Magonjwa wanasema virusi vinavyosababisha mpoksi ni vya familia moja na vile vinavyosababisha ugonjwa wa ndui lakini havihusiani na tetekuwanga. Kama ugonjwa wa zoonotic, unaweza kuenea kati ya wanyama na watu.
Ouma anasema ingawa ugonjwa wa mpox umeenea sana katika maeneo ya misitu katika Afrika Mashariki, Kati na Magharibi, ni kuenea na kufikiwa kwa aina hatari ya Clade Ib ambako kumeongeza wasiwasi na, kuinua hali ya afya duniani kama tatizo la afya duniani linalostahili kuangaliwa. jumuiya ya wanasayansi na watendaji wa afya ya umma.
Akisisitiza kwamba “hata sio zaidi ya watu 517 waliokufa kutokana na mpox, hasa nchini DRC mwaka huu, waliongeza hadhi ya ugonjwa huo. Watafiti wa Kiafrika walipiga kelele kabla ya mlipuko wa mpox wa 2022-2023, wakitoa wito wa kuongezwa kwa uwekezaji kutoka kwa afya ya umma duniani. jamii kusaidia kuongeza utambuzi, kinga, usimamizi na udhibiti wa ugonjwa bila mafanikio makubwa.”
Ili kuliweka sawa, Ouma anasema tamko la WHO kwamba mpox sasa ni dharula ya afya ya umma inayoshughulikiwa kimataifa inainua hadhi ya ugonjwa huo hadi “kiwango cha juu zaidi cha tahadhari kuhusu masuala yanayohusisha hatari ya afya ya umma kwa nchi nyingine, na kukaribisha uratibu wa kimataifa. majibu.”
Mkurugenzi wa WHO Kanda ya Afrika, Dk. Matshidiso Moeti, alisema, “Juhudi kubwa tayari zinaendelea kwa ushirikiano wa karibu na jamii na serikali, na timu za nchi zetu zikifanya kazi kwenye mstari wa mbele kusaidia kuimarisha hatua za kukabiliana na mpox. , tunaongezeka zaidi kupitia hatua zilizoratibiwa za kimataifa kusaidia nchi kukomesha milipuko hiyo.”
Mwenyekiti wa Kamati Profesa Dimie Ogoina alisema, “Ongezeko la sasa la mpoksi katika sehemu fulani za Afrika, pamoja na kuenea kwa aina mpya ya virusi vya ugonjwa wa nyani, ni dharura, si kwa Afrika pekee, bali kwa dunia nzima. Mpox, inayotokea Afrika, ilipuuzwa huko, na baadaye kusababisha mlipuko wa kimataifa mwaka wa 2022. Ni wakati wa kuchukua hatua madhubuti kuzuia historia isijirudie.”
Ouma anasema kwamba ingawa hii ni hatua katika mwelekeo sahihi, ni dhibitisho zaidi kwamba ukosefu mkubwa wa usawa wa kiafya na ukosefu wa usawa unatawala katika kuzuia na kukabiliana na milipuko ya magonjwa. Kwa kuwa mpox ilizuiliwa katika bara la Afrika na katika maeneo ya vijijini ya DRC kwa muda mrefu, jamii zimeachwa kwa muda mrefu kukabiliana na ugonjwa wa kuambukiza bila uwekezaji unaohitajika katika uchunguzi, matibabu na kuzuia maambukizi.
Akisisitiza kwamba kuna suala kubwa kuhusu “kupimwa chini na kuripoti chini kwa kuwa tunakosa zana za kukabiliana na ugonjwa huo. Clade I na II ni janga barani Afrika, lakini sasa kwamba aina mbaya ya Clade Ib inaweza kuambukizwa kwa ngono, na kupendekeza kwamba inaweza kuenea ulimwenguni kote, tuna shughuli nyingi za kukabiliana na ugonjwa wa kuambukiza kwani wengine nje ya bara hili wako hatarini.
Ripoti ya Ofisi ya Umoja wa Mataifa ya IPS
Fuata @IPSNewsUNBureau
Fuata IPS News UN Bureau kwenye Instagram
© Inter Press Service (2024) — Haki Zote ZimehifadhiwaChanzo asili: Inter Press Service
