Mshindi wa tuzo ya kimataifa ya mwaka huu wa shirika la Umoja wa Mataifa la kuhudumia wakimbizi, Dada Rosita Milesi, ni mtawa wa Brazili, mwanasheria, mfanyakazi wa kijamii na mjenzi wa harakati ambaye ametetea haki na utu wa watu wanaohama kwa takriban miaka 40. Wengine wanne wametajwa washindi wa kanda.
“Mara nyingi, wanawake wanakabiliwa na hatari kubwa ya ubaguzi na unyanyasaji, hasa wakati wa kulazimishwa kukimbia.” alisema UNHCR Filippo Grandi.
“Lakini washindi hawa watano wanaonyesha jinsi wanawake pia wanachukua nafasi muhimu katika mwitikio wa kibinadamu na katika kutafuta suluhu,” alisisitiza.
Bw. Grandi alisifu kujitolea kwao kuendesha hatua katika jamii zao, kujenga uungwaji mkono mashinani na hata kuunda sera za kitaifa.
Dada Rosita binafsi amesaidia maelfu ambao ama wamelazimika kutoka majumbani mwao au kwenda kutafuta fursa mpya – kuwasaidia kupata hati za kisheria, malazi, chakula, huduma za afya, mafunzo ya lugha na kupata soko la ajira nchini Brazili.
Kama mwanasheria, pia amekuwa muhimu katika kuunda sera ya umma, shirika la wakimbizi lilisema.
Kazi yake juu ya sheria ya wakimbizi ya 1997 ya Brazili, kwa mfano, ilisaidia kukuza haki za wakimbizi kulingana na Azimio la Wakimbizi la Cartagena la 1984, kuhakikisha kwamba inafanya kazi zaidi kulinda, kujumuisha na kuwawezesha watu wanaolazimishwa kuhama ndani ya eneo la Amerika ya Kati, sanjari na viwango vya kimataifa.
Maisha ya kujitolea
“Niliamua kujitolea kwa wahamiaji na wakimbizi. Nimetiwa moyo na hitaji linaloongezeka la kusaidia, kuwakaribisha, na kuwaunganisha wakimbizi,” alisema Dada Rosita, mwenye umri wa miaka 79.
“Siogopi kuigiza, hata ikiwa hatutafikia kila tunachotaka. Nikichukua kitu, nitageuza ulimwengu juu chini ili kifanyike,” aliongeza.
Washindi wa mikoa
Maimouna Ba, mshindi wa kikanda kutoka Afrika mwaka huu, ni mwanaharakati kutoka Burkina Faso. Amesaidia zaidi ya watoto 100 waliokimbia makazi yao kurudi darasani na kuweka zaidi ya wanawake 400 waliokimbia makazi yao kwenye njia ya uhuru wa kifedha.
Wakati huo huo, Jin Davod, mshindi kutoka Ulayaalitumia tajriba yake mwenyewe kama mkimbizi wa Syria kujenga jukwaa la mtandaoni ambalo limeunganisha maelfu ya manusura wa kiwewe na matabibu wenye leseni wanaotoa usaidizi wa afya ya akili bila malipo.
Mkimbizi wa Sudan Nada Fadol, mshindi kutoka eneo la Mashariki ya Kati na Afrika Kaskaziniimekusanya misaada muhimu kwa mamia ya familia za wakimbizi wanaokimbilia Misri kutafuta usalama.
Mwishowe, Deepti Gurung, mshindi kutoka eneo la Asia-Pasifikialifanya kampeni ya kufanyia mageuzi sheria za uraia wa Nepal baada ya kujua kwamba mabinti zake wawili wamekuwa wasio na utaifa – kuwafungulia njia ya uraia na maelfu zaidi katika hali kama hiyo.
The watu wa Moldova pia watapata kutajwa kwa heshima kwa kutenda kama mwanga wa ubinadamu. Wakiweka kando changamoto zao za kiuchumi, kwa haraka walibadilisha shule, maeneo ya jumuiya na nyumba kuwa hifadhi za zaidi ya watu milioni moja waliokimbia vita nchini Ukraine.