BAKU, Nov 11 (IPS) – Mkuu wa Tathmini ya Athari na Kukabiliana, Henry Neufeldt, Mpango wa Umoja wa Mataifa wa Mazingira wa Kituo cha Hali ya Hewa cha Copenhagen, ametoa wito wa kuongezeka kwa ufadhili wa kukabiliana na hali ya hewa, hasa kwa mataifa yanayoendelea yanayokabiliwa na hatari kubwa ya hali ya hewa.
Ripoti ya hivi punde ya UNEP inafichua pengo kubwa la kifedha la kukabiliana na hali hiyo, huku ufadhili wa sasa wa kimataifa kwa nchi zinazoendelea kuwa dola bilioni 30—chini ya dola bilioni 200 hadi 400 kila mwaka zinazohitajika kukidhi mahitaji yao ya kukabiliana na hali hiyo. Kulingana na Neufeldt, upungufu huu wa ufadhili unadai ahadi kubwa kutoka kwa mataifa yaliyoendelea, ambayo yanapaswa kuweka lengo kuu la ufadhili wa hali ya hewa katika COP 29.
Pia anaonya kwamba, bila hatua zaidi, halijoto ya kimataifa inaweza kupanda kwa 2.6 hadi 3.1 °C kufikia mwisho wa karne hii, isipokuwa marekebisho yatashughulikiwa. Hata pamoja na ahadi za sasa, kufikia lengo salama la 1.5°C kunaweza kuwa changamoto, kuangazia hitaji lililoongezeka la ufadhili wa kukabiliana na hali hiyo. Usawa ni jambo kuu la kuzingatia, kwani mataifa mengi yaliyo hatarini yanayobeba gharama za kukabiliana na hali hiyo yamechangia kidogo katika utoaji wa hewa chafu.
Neufeldt inatetea kuhama kutoka kwa ufadhili wa mkopo hadi kwa ruzuku ili kuzuia nchi hizi kuwa na madeni zaidi. Neufeldt pia anasisitiza kuwa urekebishaji wa mabadiliko ni muhimu, unaohitaji mabadiliko kutoka kwa mabadiliko ya nyongeza hadi masuluhisho ya kimfumo zaidi, kama vile kubadilisha mazoea ya kilimo au kupanga mafungo ya pwani.
Kuelekea COP30, Neufeldt anatarajia kuona mipango ya kitaifa ya kukabiliana na hali iliyo na vitendo wazi, vya gharama na mfumo thabiti wa kukabiliana na hali ya kimataifa ili kufuatilia maendeleo. Hatimaye, anaona juhudi hizi kuwa muhimu katika kusaidia jamii zilizo hatarini kujenga ustahimilivu dhidi ya athari za hali ya hewa.
COP29, iliyopewa jina la 'COP ya fedha,' ilianza kwa kauli kali kuhusu hitaji la dharura la kutafuta ufadhili.
Rais wa COP29 Mukhtar Babayev alisema katika hotuba yake ya ufunguzi kwamba inajulikana kuwa “mahitaji ni matrilioni.” Ingawa pia alikubali kwamba lengo la kweli kwa kile sekta ya umma inaweza kutoa moja kwa moja na kuhamasisha inaonekana kuwa katika “mamia ya mabilioni.”
Hata hivyo, kulikuwa na chaguo kidogo: “Nambari hizi zinaweza kuonekana kuwa kubwa, lakini si chochote ikilinganishwa na gharama ya kutokufanya kazi. Uwekezaji huu hulipa.”
Katibu Mtendaji wa Umoja wa Mataifa wa Mabadiliko ya Tabianchi Simon Stiell pia alisisitiza umuhimu wa kufikia lengo jipya la kimataifa la ufadhili wa hali ya hewa huko Baku. “Ikiwa angalau theluthi mbili ya mataifa ya dunia hayawezi kumudu kupunguza hewa chafu kwa haraka, basi kila taifa litalipa bei mbaya,” alisema. “Kwa hivyo, hebu tuachane na wazo lolote kwamba ufadhili wa hali ya hewa ni upendo. Lengo jipya la ufadhili wa hali ya hewa ni la maslahi binafsi ya kila taifa, ikiwa ni pamoja na kubwa na tajiri zaidi.”
Neufeldt ana jukumu muhimu kama mhariri mkuu wa kisayansi wa UNEP Ripoti ya Pengo la Kurekebisha 2024: Njoo kuzimu na maji ya juu.
IPS: Je, ni sababu zipi za msingi za wito wa UNEP wa ongezeko kubwa la fedha za kukabiliana na hali hiyo, hasa katika COP 29?
Neufeldt: Ripoti inaangazia pengo kubwa la marekebisho ya kifedha. Pengo hili ni tofauti kati ya kile ambacho nchi zinahitaji kwa ajili ya kukabiliana na hali ya hewa—makadirio ya Dola 200 hadi bilioni 400 kulingana na mipango ya kitaifa ya kukabiliana na hali hiyo—na dola bilioni 30 zinazotoka kwa fedha za kimataifa za umma kwenda mataifa yanayoendelea. Tofauti hii kubwa—takriban mara nane hadi kumi na tano chini ya inavyohitajika—inasisitiza uharaka kwa nchi zilizoendelea kuongeza uwekezaji wa kukabiliana na hali hiyo. Mtazamo wa COP29 utajumuisha lengo jipya la pamoja lililokadiriwa kwa ufadhili wa hali ya hewa, linaloshughulikia urekebishaji na upunguzaji, kwa matumaini ya kuweka sakafu kabambe zaidi ya kifedha kushughulikia pengo hili. Zaidi ya hayo, tunazihimiza benki za maendeleo za nchi mbili na kimataifa kuongeza michango yao kwa nchi zinazoendelea.
IPS: Je, kweli halijoto ya kimataifa itaongezeka kwa nyuzi joto 2.6 hadi 3.1 kufikia mwisho wa karne hii? Je, ni vipaumbele gani vya haraka zaidi vya kukabiliana na hali hiyo?
Neufeldt: Ikiwa hakuna hatua zaidi itakayochukuliwa zaidi ya ahadi za sasa, tunaweza kuona ongezeko la joto la nyuzi joto 2.6 hadi 3.1 kufikia mwisho wa karne hii. Hata hivyo, kutekeleza kikamilifu ahadi zote, hasa kutoka mataifa ya G20, kunaweza kupunguza ongezeko hili hadi digrii mbili—bado juu ya lengo salama la nyuzi joto 1.5, ambalo sasa tunavuka kwa mara ya kwanza mwaka huu. Marekebisho ya sasa yanahitaji kupatana na ongezeko la joto la digrii 1.5, lakini tutahitaji zaidi zaidi kwa halijoto ya juu zaidi. Bado hatujui upeo kamili wa mahitaji hayo, kwani miundo ya gharama za urekebishaji za siku zijazo chini ya hali hizo bado inaendelea.
IPS: Je, pengo la urekebishaji wa fedha ni muhimu kiasi gani, na mtiririko wa sasa wa ufadhili unapunguaje?
Neufeldt: Kama ilivyotajwa, pengo la kifedha ni kati ya dola bilioni 200 na 400 kila mwaka, wakati mtiririko wa sasa ni takriban dola bilioni 30 tu. Upungufu huu ni maalum kwa nchi zinazoendelea; hata hatuhesabu ufadhili wa kukabiliana na hali hiyo unaohitajika katika mataifa yaliyoendelea, ambapo huenda gharama ni kubwa zaidi kutokana na miundombinu kubwa zaidi.
IPS: Je, unatazamia vipi Lengo Jipya la Pamoja la Kudhibitishwa (NCQG) la kusaidia ufadhili wa hali ya hewa kuziba pengo hili la urekebishaji?
Neufeldt: Tuna matumaini makubwa kwa mazungumzo ya NCQG huko Baku kuweka lengo la kifedha la kukabiliana na hali hiyo. Kimsingi, lengo hili litaakisi vyema mahitaji ya mataifa yanayoendelea, kuhakikisha yanapokea usaidizi wa kifedha unaohitajika kwa hatua madhubuti za kukabiliana na hali hiyo.
IPS: Kwa nini ni muhimu kuzingatia usawa na uadilifu katika kukabiliana na hali ya kifedha, hasa kwa mataifa yanayoendelea yanayokabiliwa na athari za hali ya hewa na mizigo ya madeni?
Neufeldt: Usawa ni muhimu. Fedha nyingi za kukabiliana na hali hiyo bado zinakuja kama mikopo, ambayo huongeza mzigo wa madeni kwa nchi zilizoendelea kidogo. Nchi hizi, ambazo zimechangia kwa uchache zaidi katika utoaji wa hewa chafu, sasa zinalazimika kubeba gharama za kukabiliana na hali hiyo. Katika ripoti yetu, tunasisitiza kwamba fedha nyingi zinapaswa kuja kama ruzuku badala ya mikopo ili kuepuka kuwa na madeni zaidi katika mataifa haya magumu. Theluthi mbili ya mahitaji ya kukabiliana na hali hiyo iko katika maeneo ambayo yanategemea sekta ya umma, na hivyo kufanya kuwa vigumu kwa uwekezaji binafsi pekee kukidhi mahitaji haya.
IPS: Je, ujenzi wa uwezo na uhamishaji wa teknolojia unachangiaje katika juhudi za kukabiliana na hali? Vizuizi vikuu ni vipi?
Neufeldt: Kujenga uwezo na uhamisho wa teknolojia ni muhimu. Kwa bahati mbaya, juhudi katika maeneo haya mara nyingi hukosa ushirikiano, na ufadhili wa kukabiliana na hali, kujenga uwezo, na uhamisho wa teknolojia mara kwa mara hushughulikiwa tofauti. Mengi ya teknolojia tunayohitaji tayari inapatikana lakini inahitaji uwekezaji mkubwa ili kufikiwa. Juhudi za kujenga uwezo zinapaswa kujikita katika uwezo wa ndani, ushirikishwaji wa kijamii, na tofauti za kijinsia kwa ufanisi wa muda mrefu. Mbinu za sasa, kama warsha za muda mfupi, mara nyingi hazina matokeo endelevu.
IPS: Ni vyombo gani vipya vya kifedha vinaweza kufungua ufadhili wa ziada wa kukabiliana na hali hiyo kwa sekta ya umma na ya kibinafsi?
Neufeldt: Tunaangazia zana kadhaa katika ripoti, zikiwemo zana za kudhibiti hatari, bima na ubadilishaji wa madeni. Taratibu hizi zinaweza kusaidia kuhamasisha ushiriki wa sekta binafsi, hasa kwa usaidizi kutoka kwa sekta ya umma kupitia fedha zilizochanganyika na ubia unaopunguza hatari za uwekezaji.
IPS: Miradi mingi ya kukabiliana na hali hiyo haina uendelevu bila fedha zinazoendelea. Ni hatua gani zinaweza kuchukuliwa ili kuhakikisha athari zao za muda mrefu?
Neufeldt: Mafanikio ya muda mrefu yanategemea kuhusisha ushirikiano wa ndani katika kubuni na utekelezaji wa mradi na kuzingatia usimamizi unaobadilika na ufadhili unaotabirika. Miradi inapaswa kuzingatia hatari za hali ya hewa za siku za usoni badala ya zile za haraka tu, kwani mbinu hii ya kutazama mbele inaweza kuzuia kuharibika. Kujenga ustahimilivu wa jumla kupitia utawala bora, huduma za afya, elimu, na miundombinu pia hupunguza kwa kiasi kikubwa athari za hali ya hewa.
IPS: Je, unaweza kutoa mifano ya urekebishaji wa mabadiliko, na kwa nini mabadiliko kuelekea mbinu hii inahitajika?
Neufeldt: Urekebishaji wa mabadiliko huenda zaidi ya marekebisho ya nyongeza. Kwa mfano, katika kilimo, badala ya marekebisho madogo kwa mazoea ya sasa, marekebisho ya mabadiliko yanaweza kumaanisha kufikiria upya kabisa mazao na mbinu za kilimo zisizo endelevu katika mabadiliko ya hali ya hewa. Kwa mikoa ya pwani, inaweza kumaanisha mafungo yaliyopangwa badala ya kuinua tu kuta za bahari. Upangaji wa muda mrefu wa mabadiliko unazingatia jinsi mabadiliko ya hali ya hewa yataunda upya uchumi na jamii, kusukuma hatua za kuchukua hatua badala ya kuchukua hatua.
IPS:Ripoti inabainisha kuwa gharama za kukabiliana mara nyingi huangukia mataifa yanayoendelea. Je, nini kifanyike ili kukabiliana na usawa huu?
Neufeldt: Tunatetea usaidizi zaidi wa ruzuku kwa nchi zilizo hatarini zaidi, kama vile mataifa yenye maendeleo duni na visiwa vidogo. Mbinu za ufadhili zinapaswa kujumuisha chaguzi kama vile ubadilishaji wa deni kwa hali ya hewa ili kupunguza shinikizo za kifedha. Zaidi ya hayo, kurekebisha miundo ya fedha ya kimataifa ili kutoa mikopo yenye masharti nafuu zaidi na misamaha ya madeni kunaweza kuziwezesha nchi hizi kushughulikia hatari za hali ya hewa kwa ufanisi zaidi.
IPS: Ukiangalia mbele kwa COP30, ni maendeleo gani ungependa kuona ili kulinda jamii zilizo hatarini kutokana na athari za hali ya hewa?
Neufeldt: COP30 ni nafasi ya kupata mipango mipya ya kukabiliana na hali ya kitaifa na michango ya kitaifa inayolenga kukabiliana zaidi. Mipango hii inapaswa kujumuisha hatua za gharama, zilizopewa kipaumbele za kukabiliana na hali hiyo, ambazo zitafanya ufuatiliaji na kupima maendeleo kuwa rahisi. Pia tunahitaji mfumo uliokamilishwa ili kutathmini lengo la kukabiliana na hali ya kimataifa, kwa kutumia metriki thabiti za ufuatiliaji. Na bila shaka, kuendelea kusisitiza juu ya uhamisho wa teknolojia na kujenga uwezo ni muhimu kwa matokeo endelevu ya kukabiliana.
Ripoti ya Ofisi ya Umoja wa Mataifa ya IPS
Fuata @IPSNewsUNBureau
Fuata IPS News UN Bureau kwenye Instagram
© Inter Press Service (2024) — Haki Zote ZimehifadhiwaChanzo asili: Inter Press Service