Kulingana na ripoti za vyombo vya habari vya ndani, Wapalestina 30 waliuawa katika eneo la kati la Gaza usiku wa kuamkia Ijumaa kutokana na mashambulizi ya anga, alisema Louise Wateridge, Afisa Mwandamizi wa Dharura wa shirika la Umoja wa Mataifa la kuhudumia wakimbizi wa Palestina. UNRWAakizungumza na waandishi wa habari mjini Geneva kutoka katikati mwa Gaza.
“Tumeona picha za kutisha kutoka eneo la tukio. Kuna wazazi wanatafuta watoto wao, watoto wamefunikwa na vumbi na damu, wanatafuta wazazi wao, majeraha mengi juu ya majeruhi yameripotiwa, na watu bado wamefukiwa chini ya vifusi,” alisema.
Mashambulio hayo yametokea siku moja tu baada ya Baraza Kuu la Umoja wa Mataifa kupitisha azimio la kutaka kusitishwa kwa mapigano mara moja, bila masharti na kudumu huko Gaza.
Idadi kubwa zaidi ya watoto waliokatwa miguu duniani kote
Bibi Waterridge alielezea hali hiyo kuwa “inachukiza kabisa,” akibainisha maumivu na mateso ya kila siku imekuwa kawaida kwa Wapalestina wanaoishi katika Ukanda wa Gaza.
Hospitali zimezidiwa, huku madaktari wakihangaika kutibu majeraha yanayohatarisha maisha, kuzuia maambukizo, na kushughulikia magonjwa yanayoweza kutibika. Hali hiyo inachangiwa na uhaba mkubwa wa vitu muhimu, ikiwa ni pamoja na insulini, sindano na dawa za saratani.
“Gaza sasa ina idadi kubwa zaidi ya watoto waliokatwa viungo kwa kila mtu popote duniani. Watoto ni miongoni mwa walioathirika zaidi, huku Gaza sasa ikiripoti idadi kubwa zaidi ya watoto waliokatwa viungo duniani kote,” Bi. Waterridge alisema.
“Wengi wanapoteza viungo vyao. Na katika hali kama hii, wanafanyiwa upasuaji bila ganzi. Nilizungumza na madaktari katika Hospitali ya Nasser. Hii ndiyo hospitali kubwa zaidi, inayofanya kazi nusu nusu, katika Ukanda wa Gaza sasa. Na wanajidanganya kabisa.”
Kulingana na UNRWA, karibu watu 26,000 wamepata majeraha ya kubadilisha maisha katika miezi 14 iliyopita – yote yakihitaji huduma za ukarabati, haswa kwa kukatwa viungo na majeraha ya uti wa mgongo, kulingana na Shirika la Afya Ulimwenguni.WHO)
Tayari mnamo Mei 2024, zaidi ya kaya moja kati ya tano huko Gaza iliripoti kuwa na angalau mwanafamilia mmoja mlemavu, na walemavu 58,000 walitambuliwa katika hifadhidata rasmi ya Ofisi Kuu ya Takwimu ya Palestina.
Licha ya kuendelea kwa mashambulizi dhidi ya majengo na wafanyakazi wake, “UNRWA hapa inasalia kuwa mojawapo ya watendaji wakuu wa afya wanaofanya kazi katika Ukanda wa Gaza,” Bi. Waterridge alielezea.
“UNRWA inatoa ushauri wa kimatibabu milioni 6.7 wakati wa vita hivi,” alisema, akibainisha kuwa huduma za maabara sasa zimewekewa vipimo vitatu, kati ya 35 kabla ya mzozo kuzuka Oktoba 2023.
Uporaji huku njaa ikitanda
Ukosefu wa usalama wa chakula pia bado ni wasiwasi wa haraka huko Gaza. Wataalamu kutoka Kamati ya Mapitio ya Ainisho ya Awamu Iliyounganishwa ya Umoja wa Mataifa (IPC) tayari wametoa tahadhari kuhusu njaa inayokaribia kaskazini mwa Ukanda wa Gaza.
“Imekuwa miezi 14. Watu hapa kweli wanaishi kwa mkate, dengu, chakula kwenye makopo. Hatuoni matunda na mboga karibu …Katika kipindi cha miezi minne pekee, karibu watoto 19,000 walilazwa hospitalini kutokana na utapiamlo mkali.,” Bi Waterridge alisema.
Mashambulizi dhidi ya msafara wa misaada siku ya Alhamisi yaligharimu maisha ya walinzi kadhaa, na kuacha lori moja tu kati ya 70 kuweza kupeleka chakula, vifaa vya usafi na mahema kwa wakazi wa Gaza, baada ya kufanikiwa kwa mashirika ya Umoja wa Mataifa kuwasilisha misaada siku iliyotangulia.
“Tulitoka kwa kuwa na msafara wenye mafanikio makubwa ambapo lori 105 za chakula na unga zilifikia idadi ya watu, na UNRWA ilisambaza vifaa hivi vyote, kwa hali tofauti kabisa.,” Bi. Waterridge alisema, akitaja uporaji wa uhalifu na hatari nyinginezo za kiusalama ambazo zilizuia msafara huo kufika mahali ulipokusudiwa.
Kutoa huku kukiwa na matatizo makubwa
Wakati huo huo, UNRWA inaendelea kuwa uti wa mgongo wa misaada ya afya na kibinadamu katika ukanda wa Gaza hata kama wafanyakazi wake wanahatarisha maisha yao kila siku.
“Tumeuawa wenzetu. Wenzangu wameuawa wanafamilia,” Bi Waterridge alieleza. “Mateso yanaendelea tu. Huzuni inaendelea. Ni vigumu sana kuendelea kufanya kazi chini ya hali hizi kwa kila mtu, kwa wasaidizi wote wa kibinadamu.
Kando, Mratibu wa Misaada ya Kibinadamu wa Umoja wa Mataifa katika eneo la Palestina linalokaliwa kwa mabavu alisema ana wasiwasi mkubwa kuhusu kuzorota kwa kasi kwa hali ya usalama na kibinadamu huko Gaza, akibainisha kuwa migomo mingi ya hivi karibuni imesababisha vifo vingi na majeruhi wengi.
Muhannad Hadi pia alielezea wasiwasi wake juu ya ukosefu wa usalama ambao umezuia misafara ya misaada ya Umoja wa Mataifa, ambayo miwili iliporwa siku ya Jumatano.
Amesema, kanuni za kutofautisha, uwiano na tahadhari katika mashambulizi lazima ziheshimiwe wakati wote, huku akitoa wito kwa pande zote kuhakikisha ulinzi wa raia na kupitishwa kwa misaada ya kibinadamu kwa usalama na bila vikwazo.
Hali katika Gaza Kaskazini
Ofisi ya Umoja wa Mataifa ya masuala ya kibinadamu, OCHAiliripoti kuwa tangu kuimarika kwa operesheni ya kijeshi ya Israel katika eneo la Gaza Kaskazini miezi miwili iliyopita, majaribio yote ya Umoja wa Mataifa kufikia maeneo yaliyozingirwa huko aidha yalikataliwa au kuzuiwa na mamlaka ya Israel.
Tangu tarehe 6 Oktoba, Umoja wa Mataifa na washirika wamejaribu kuratibu misheni 137 katika sehemu hizo za kaskazini na 124 zilikataliwa moja kwa moja. Wale wengine 13 waliidhinishwa lakini wakakabili vikwazo njiani.
Umoja wa Mataifa umewasilisha maombi 16 tangu Jumatatu iliyopita na karibu yote yalikataliwa. Misheni pekee iliyopewa mwangaza wa kijani ilizuiwa kusogea katika maeneo yote iliyokusudia kufika.
“OCHA inasisitiza kwa mara nyingine tena kwamba harakati za kibinadamu lazima ziwezeshwe kote Gazaikiwa ni pamoja na maeneo ya kaskazini, ambapo maelfu ya Wapalestina wanakabiliwa na hali mbaya baada ya karibu wiki 10 chini ya mzingiro,” shirika hilo lilisema.